Բացատրություն․
Մրահոն-սև հոնքերով
Երկնասույզ-երկնամուխ
Նազուկ-քնքուշ, նուրբ
Պճնազարդել-գեղազարդել
Բամբիշ-թագուհի, իշխանուհի
Մշտաթոր- հոսող
Ձյունաթույր-սպիտակ, ձյան գույն ուեցող
Մանկլավիկներ-ազնվատոհմ, երիտասարդ
Նաժիշտ-սպասավորուհի, աղախին․
Category: Հայոց լեզու
Պայմանագրի ամփոփում.
Ես համաձայն եմ բոլոր կետերի հետ, բացառությամբ 4.5.5 և 4.5.6: Իմ կարծիքով սովորողը պարտավոր չէ մասնակցել բոլոր ճամբարներին և ճամփորդություններին: Դա պետք է լինի նրա իրավունքը և ցանկությունը: Բայց այս պայմանը մեզ ներկայացվում է որպես իրավունք:
Չափի և քանակի պարագա
Նպատակի պարագա․
Ձևի պարագա.
Պայմանի պարագա
Կետադրել
Ինքնամփոփ ու զգույշ են կրիաները, բայց երբ համոզվում են, որ իրենց որևիցե վտանգ չի սպառնում՝ պատյանից դուրս են հանում գլուխն ու ոտքերը, և քայլում դանդաղ ու անճոռնի շարժումներ անելով: Փոքր-ինչ ընտելանալուց հետո նույնիսկ կեր են վերցնում ձեռքիցդ: Սակավապետ ու քչակեր կենդանիներ են, դրանք շաբաթներով կարող են ոչինչ չուտել, բայց շատ հեշտ են դիմանում, որովհետև շարժումներ քիչ են անում և էներգիա քիչ է ծախսվում:
Ձևի պարագա.
Տեղի պարագա
Ես թողել եմ հեռվում դալարագեղ այգին:
Ես գալիս եմ հեռվից ևգնում եմ հեռու՝ անհայտ ու անժամանակ:
Փողոցով մի հին մեքենա սլացավ:
Ընդգծված բառերը ցույց են տալիս գործողության տեղ. դրանք տեղի պարագաներ են (ու՞ր, որտե՞ղ, որտեղի՞ց, որտեղո՞վ):
Գտի՛ր տեղի պարագաները:
- Կացարանի պատուհանիցպոկված լույսի բույլը խճճվել էր ծիրանենու սաղարթում:
- Սողոմոնի հայացքը ընկերոջ ափում բնակալած նամակի ճոթին էր:
- Կիսամութի մեջ նրանք նման էին կաթիլների՝ շարժուն ու տաք:
- Հետո հնչյունները պոկվեցին երկնքից, դարձան կապույտ հուլունքներ:
- Հնչյունները նրան տարան իր հարազատ ծննդավայր:
Կետերը փոխարինի՛ր տեղի պարագաներով (ու՞ր, որտե՞ղ, որտեղի՞ց, որտեղո՞վ):
- Ե՞րբ կբացվի պայծառ առավոտ սարերում:
- Գյուղ ենք գնում ամեն օր:
- Մութ անտառում բուի կռինչն է տարածվում մեկ-մեկ:
- Գյուղի հեռու տնից լույս էր կաթկթում:
- Արորով ինձ հանեցին:
Տեղի պարագա-երկրորդական նախադասությունները տրոհվում են ստորակետով:
- Գյուղով անցնող ծերունին եկավ այնտեղ, ուր եղբայրներն էին կանգնած:
Կետադրի՛ր: Այնուհետև երկրորդական նախադասությունները դարձրու դերբայական դարձվածներ (բառակապակցություններ):
- Մենք թաքնվեցինք այնտեղ, ուր խիտ եղեգներ էին աճում:
- Նրա հայացքը գնաց այնտեղ, որտեղից պատանին ձեռք էր պարզել:
- Ուղիղ երկու շաբաթ Մաշտոցը դուրս չեկավ այնտեղից, ուր փակվել էր աղոթելու համար:
- Զորավարն անցնում էր այնտեղով, որտեղով երեկ թշնամու զորքն էր սլացել:
- Մշուշ էր բարձրանում այնտեցից, ուր ձյունը բարդաբոյ էր հասնում:
Շարահյուսորեն վերլուծիր նախադասությունը:
- Սողոմոնը փակեց աչքերը. օտար բառերի միջից նա լսում էր հին-հին մի զրույց բարության, լավի ու մարդկայնության մասին, որը տկար էր ու անզոր, երբ աշխարհը լի էր չարությամբ ու դաժանությամբ:
Վերաբերության խնդիր
Թերակղզու բնակիչները մի պատմություն են պատմում անծանոթ ծերունու մասին:
Այդ օրը բոլորը վիճում էին հեղափոխության շուրջ:
Պապը անընդհատ հարցնում էր զինվոր թոռից:
Վերաբերության խնդիրը այն առարկան կամ անձն է, որի շուրջ կամ վերաբերմամբ կատարվում է գործողությունը:
Գտի՛ր վերաբերության խնդիրները:
- Նրա շուրջը զանազան պատմություններ էին պտտվում:
- Քո վերաբերյալ իմ ձեռքի տակ եղած նյութերն արդեն իսկ բավարար են ձերբակալելու համար:
- Արիության, փառքի ու սխրանքի մասին
Ես մոռանում էի այս դառնագին հողում:
- Ուսուցչիս նկատմամբ իմ հոգածությունը տարիների ընթացքում չխամրեց:
- Ծննդյան օրվա առթիվ ստացած շնորհավորանքները չէին մեղմացնում սրտի վիշտը:
Կետերի փոխարեն լրացրու վերաբերության խնդիրներ:
- Դու Արմենի մասին ուրիշներից կարծիքներ ես հավաքում:
- Երբեմն ինձ հարցնում էր Հայկի, Նարեկի, Մարինեի մասին:
- Տունը վերանորոգելու մասին լուրջ քննարկումներ սկսվեցին:
- Քթի տակ ինքն իրեն խոսում էր պապիի անեցքների մասին,
- Մարինեի ու նրա ընտանիքի մասին ոչ մի տեղեկություն չունեին:
Շարահյուսորեն վերլուծիր նախադասությունը:
- Ջրի կաթիլներով ողողվում էին փոքրիկ շենքի խղճուկ պատերը, իսկ ծերունին աչքերով փորձում էր ստուգել ներսակողմի կազմվածքի ամրությունը:
Կետադրիր.
- Երկու մոմ՝ իբրև հույսի կերոններ մարմրում էին տաճարի ներսում:
- Շենքը մի քանի հարկաբաժին ուներ, և դրանցում միասին բնակվում էին Կամսարական հինգ եղբայրները:
- Նրանք իջնում էին բարձր լեռներից, որոնց գոգերում ծվարել են գյուղերը, որտեղ խավար խեղճություն կա:
- Գնում էին հազար գույնի ձիեր քուռակներով ու դեռ անծին թամբած ու մերկ դեղձան ու սպիտակ բաշերով:
- Երևանյան գեղեցիկ, անդորրավետ մի տուն էր՝ Գրիգոր պապի երբեմնի տունը, հաստատուն հիմքերով ու պատերով, շոգից պաշտպանող նեղ լուսամուտներով, փայտե պատշգամբով:
Երկրորդական նախադասությունները դարձրեք բառակապակցություններ (դերբայական դարձվածներ)՝ օգտագործելով վերաբերության խնդիրներ:
- Կինը մտածում է, որ նրանից գլուխ չի հանում:
- Նա հարցրեց աղջկան, թե որտեղ են տանեցիները:
- Ապա խոսեց Աշոտ սեպուհը, որ պարսից զորավարը զորք է բերել Հայաստան:
- Նա զարմանում էր, թե ինչ է իր մեջ տեղի ունենում:
- Բեշիրը մտածում էր, որ իր անունը լսելիս սարսափահար են լինում:
Միջոցի խնդիր.
Վարդանը քարերով (ինչո՞վ) ամրացրել էր իր նկուղը:
Ծանոթների միջոցով (ումո՞վ) նա տեղավորվեց աշխատանքի:
Այն առարկան, ինչով կամ ինչի միջոցով կատարվում է գործողությունը, կոչվում է միջոցի խնդիր:
Հարցերը փոխարինիր միջոցի խնդիրներով:
- Ժայռի գագաթը միայն մագլցելով (ինչո՞վ) կարելի է բարձրանալ:
- Փոքրիկ տունը գյուղում կտուրով (ինչո՞վ) էր առանձնանում:
- Նա իր սև գործն անում էր երեխաների միջոցով (ու՞մ միջոցով):
- Աղջկա մազերը կապված էին ժապավենով (ինչո՞վ):
- Այդ օրերին քաղաքն ապրում էր Ջոնի Դեպպով (ումո՞վ):
- Հարցերին պատասխանող պարոնը թիկնապահ (ու՞մ միջոցով) մոտեցավ մեքենային:
Ընդգծիր միջոցի խնդիրները:
- Ջեքը նկարահանող խցիկով կաշկանդում էր ներկաներին:
- Նավաստին նրանց խուճապին հետևում էր ներողամիտ ժպիտով:
- Նավը սուրի նման հսկա քթամասով ճեղքում էր ջուրը:
- Ընկերոջ միջոցով լուրը հասցրեց գյուղացիներին:
- Սպիտակ ձին թռչում էր, ոտքերով դոփում գետինը:
- Ծերունին հաճախ էր իր թոռնիկ Կարոյով հպարտանում:
Վերլուծիր նախադասությունը:
- Արտերում հասած ցորենները ծփում էին, հողի մշակները մրսում էին խրամատներում և անվարժ ձեռքերով շարժում էին հրացանի ձգանը:
Կետադրիր:
- Արյունոտվում էր զորավարի սիրտը իր հայրենիքի՝ Իտալիայի թշվառ վիճակից:
- Մենք՝ երեխաներս, հիանում էինք նորելուկ գառնուկով:
- Ես երկու ձեռքով գրկել էի նորածին երեխային և նա խաղաղ քնել էր իմ գրկում:
- Ընկերս, շրջապատում հայտնի իր անասելի չարություններով բակից տուն չէր գալիս:
- Անձրևների և հալոցքի ջրի լեռնային ապարները մաշեցնող շիթերը քայքայում են նաև շատ հանքային աղեր:
- Քամին շպրտում է փեթակների տանիքները, և փեթակների մեջ անձրև է լցվում:
- Երեխան՝ ձին բերելու գնացած, ձորի այս լանջին մոլորվում է:
- Ճաք է տվել մեծ ժայռը և՛ չի փլվում և՛ մարդ չգիտի, թե որտեղ կառուցի իր տունը:
- Պայծառ է նա՝ որպես մշտաբորբոք փարոս և վառվում է հրով անշեջ բոսոր:
- Այդ բոլորի փոխարեն ունեինք մի գեր, անհաջող գեներալ՝ Վիտտորիո Էմմանուել բարակ երկար վզով:
Գտնել ուղիղ և հանգման խնդիրները:
- Ջրաղացպանը չիբուխը դրել էր բերանին և գոհ ծխում էր:
- Հայրս մեզ գնում էր խաշխաշով բլիթներ:
- Այդ օրը տեսուչը կանչեց ինձ և մանրամասն հարցեր տվեց:
- Բոլորին հետաքրքրող երիտասարդը վերադարձավ գյուղ:
- Փորձված զինվորն անընդհատ խրատում էր նորեկներին:
- Վասոն մոտեցավ խորտկարանին և բացեց ժանգոտած դուռը:
Անի Հարությունյան 